Przed sobotnim meczem z GKS Tychy warto przypomnieć kilka topowych gier z tym rywalem, w tym wszystkie rozegrane w starej I lidze – dzisiejszej Ekstraklasie. Patent na tyszan miał Włodzimierz Mazur, którego już nie ma z nami…

Na zdjęciu: Zagłębie – GKS Tychy 2:1 (6. 04. 1975) na stadionie Sarmacji w Będzinie. Władysław Szaryński (w ciemnej koszulce) szturmuje bramkę Eugeniusza Cebrata, za nim Marian Piechaczek – fot. Halina Pindór.

22.09.1974 GKS Tychy – Zagłębie Sosnowiec 0:1 (0:0)

Pierwszy w historii I – ligowy pojedynek rozegrany na stadionie w Tychach w obecności 10.000 widzów przyniósł skromne, ale zasłużone zwycięstwo Zagłębia. Jedyną bramkę meczu plasowanym strzałem zza linii pola karnego zdobył Zbigniew Mikołajów w 75 minucie. Udział w tym golu miał legendarny napastnik – Andrzej Jarosik, grający jeden z ostatnich meczów w barwach Zagłębia. Oto skład zwycięzców: Grotyński – Leszczyński, Zawadzki, Mikołajów, Rudy – Kasperski, Szaryński, Seweryn (74′ Dworczyk), Kulanek – Mazur, Maleńki (46′ Jarosik). Trenerami był duet słynnych bytomskich polonistów – Kazimierz Trampisz i Jan Liberda.
W meczu rundy wiosennej rozegranym gościnnie na stadionie Sarmacji w Będzinie (6. 04. 1975) sosnowiczanie ponownie okazali się lepsi, wygrywając 2:1. Bramki zdobyli: Hubert Kulanek w 21′ i Witold Kasperski w 90′, jedynego gola dla tyskiego beniaminka uzyskał Kazimierz Szachnitowski w 26′.

22.05.1976 GKS Tychy – Zagłębie Sosnowiec 1:2 (0:1)

Druga wizyta Zagłębia w Tychach zakończyła się naszym drugim zwycięstwem. Były to ważne punkty, bowiem na 3 kolejki przed końcem I – ligowy byt na przyszły sezon jeszcze nie był zapewniony. Dwa gole dla sosnowiczan zdobył Włodzimierz Mazur (w 6′ i 62′). Rozmiary porażki gospodarzy zmniejszył K. Szachnitowski w 85′. Dla tyskiej drużyny była to dość kluczowa przegrana, gdyż praktycznie pozbawiła ich szansy na tytuł mistrza Polski. Zagłębie było w tym czasie w doskonałej dyspozycji, bowiem kilka dni wcześniej odprawiło z kwitkiem (2:0 na Stadionie Ludowym) drugiego pretendenta do tytułu – chorzowski Ruch. A mistrzostwo zdobyła ostatecznie Stal Mielec. Warto przypomnieć skład Zagłębia z meczu w Tychach: Kostrzewa – Leszczyński, Zuzok, Romanowicz, Rudy – Z. Sączek, Szaryński, Seweryn – Narbutowicz, Mazur, Maleńki. Trenerem był Józef Gałeczka. W spotkaniu rundy jesiennej (16. 11. 1975) GKS Tychy wygrał w Sosnowcu 2:1, dzięki dwóm trafieniom Romana Ogazy (w 27′ i 90′). Jedyną bramkę dla Zagłębia uzyskał Włodzimierz Mazur w 50′.

21.08.1976 Zagłębie Sosnowiec – GKS Tychy 1:1 (0:0)

W inauguracyjnej kolejce sezonu 1976/77 Zagłębie podzieliło się punktami z aktualnym wicemistrzem Polski. Mimo ciągle padającego deszczu prawie 10.000 widzów oglądało dobre spotkanie. Prowadzenie dla gospodarzy uzyskał mający strzelecki patent na tyszan – Włodek Mazur w 55′ a wyrównał R. Ogaza w 73′.
W meczu rewanżowym rozegranym w środku zimy (27. 02. 1977) i śnieżnej zamieci dość szczęśliwie (1:0) wygrał GKS Tychy. Przesądził o tym celny strzał głową K. Szachnitowskiego w 87′. Nie pomogło to jednak tyskim górnikom w uniknięciu degradacji do II ligi na koniec sezonu. Był to szósty i ostatni pojedynek obu rywali na poziomie ekstraklasy. Oto skład Zagłębia z tego meczu: Kostrzewa – Leszczyński, Zuzok, Wiencierz, Rudy – Z. Sączek, Kasperski, Seweryn – Napieracz (61′ Szaryński), Mazur, Narbutowicz (78′ Dworczyk). Trenerem był Józef Gałeczka.

30.08.1992 Zagłębie Sosnowiec – GKS Tychy 2:2 (1:1)

Po ponad 15 – letniej przerwie ponownie doszło do meczów obu zespołów, tym razem na poziomie II ligi. Prowadzenie dla Zagłębia uzyskał Adam Duda w 19′. Później do głosu doszli goście za sprawą Mirosława Rusa w 45′ i Henryka Hojeńskiego w 55′. Remis 2:2 uratował Sylwester Kulawik w 79′. Trener Witold Szyguła desygnował do gry następujący skład: Harasiuk – Klata, Churek, I. Krupa, Bałaga – S. Kulawik, Jadczak, Duda, Wykurz (55′ Kobyliński) – Kubica, M. Śmiałek (55′ Książek).
Sosnowiczanie po spadku z I ligi długo nie mogli się otrząsnąć i pierwsze zwycięstwo odnieśli dopiero w 12 kolejce – 1:0 z Igloopolem Dębica. Trenerem już wtedy był Jerzy Miedziński. Rewanż w Tychach (28. 03. 1993) zakończył się dość zaskakującym zwycięstwem Zagłębia w stosunku 3:0. Wynik otworzyła niefortunna interwencja miejscowego bramkarza Adama Stokowego w 21′. Po przerwie celnie trafili Sylwester Kulawik w 58′ i Marcin Śmiałek w 65′. Niestety, tak okazała wygrana nie pomogła zagłębiowskiej drużynie, która w następnych meczach spisywała się znacznie słabiej. W końcowej tabeli Zagłębie uplasowało się na miejscu 16, oznaczającym spadek do III ligi. W niej jednak sosnowiczanie nie zagrali, gdyż niebawem klub z powodu olbrzymich długów postawiono w stan upadłości i nie został dopuszczony do nowych rozgrywek.
Na kolejne konfrontacje sosnowiecko – tyskie znów trzeba było czekać ponad 15 lat. Obydwa kluby przechodziły w tym czasie spore perturbacje, ale w sezonie 2008/09 zagrały ze sobą w II lidze. Po reorganizacyjnych zmianach był to dopiero trzeci poziom ligowy. Dwukrotnie wygrało Zagłębie – 2:0 u siebie i 1:0 na wyjeździe. Od tego czasu spotykano się regularnie aż do roku 2012, gdy GKS Tychy awansował do I ligi. Zagłębiu ta sztuka powiodła się 3 lata później.
Do ciekawego meczu doszło 3. 06. 2018 roku w Sosnowcu. To była ostatnia – 34 kolejka gier. Zagłębie już tydzień wcześniej zapewniło sobie (po raz piąty w historii) awans do Ekstraklasy. Nieco rozkojarzeni tym sukcesem sosnowiczanie przegrali 0:2 z ambitnie walczącymi Tychami, po golach Dawida Abramowicza w 55′ i Łukasza Grzeszczyka w 90′. Nie przeszkodziło to jednak w wielkim świętowaniu wspólnie z kibicami na murawie boiska. Tego dnia grali: Kudła – Wrzesiński, Jędrych, Cichocki, Puchacz – Mularczyk (64′ Nuno Malheiro), Milewski, Banasiak (77′ Sanogo), T. Nowak – Cristovao (69′ Kumor), Lewicki. Trenerem był Dariusz Dudek.
Ostatni jak do tej pory mecz z GKS Tychy u siebie (na Stadionie Ludowym) rozegrało Zagłębie 10. 08. 2022 roku w obecności 2814 widzów. Było to spotkanie zwycięskie 1:0, jedynego gola strzelił Maksymilian Banaszewski w 19′. A mogło być wyższe, gdyby w 64 ’ Szymon Sobczak wykorzystał rzut karny. Trener Artur Skowronek posłał do boju następujących zawodników: Gliwa – Borowski, Jończy (29′ Bykow), Dalić, Gojny – Bryła, Rozwandowicz (52′ Bonecki), Masłowski, Banaszewski (76′ Klupś) – Pawłowski (76′ Szumilas), Sobczak (76′ Fabry). W meczu rewanżowym (4. 03. 2023) w Tychach 1:0 wygrali gospodarze – bramkę w 76′ zdobył Wiktor Żytek.

POSTSCRIPTUM
Czy obu zespołom przyjdzie jeszcze kiedyś rywalizować ze sobą w Ekstraklasie? Wszak oba stadiony – w Sosnowcu i w Tychach – spełniają ku temu wszystkie warunki. Brakuje tylko sportowego awansu. My wierzymy!

JACEK SKUTA