54 lata temu piłkarze Zagłębia zmierzyli się w rozgrywkach Pucharu Zdobywców Pucharu z Åtvidabergs FF. Sosnowiczanie stoczyli dwa zacięte spotkania z późniejszym 2-krotnym mistrzem Szwecji, ostatecznie odpadając z rozgrywek. Kibice psioczyli nosem, uważając, że spotkał ich zawód, ale później okazało się, że rywale potrafili wyeliminować z rozgrywek słynną Chelsea, mając w składzie gwiazdy reprezentacji „Trzech Koron”.

Puchar Zdobywców Pucharów: Zagłębie – Atvidabergs FF 3:4 (15 IX 1971). Bramkarz szwedzki Ulf Blomberg atakowany przez Andrzeja Jarosika (nr 10). Z prawej strony na murawie wylądował Józef Gałeczka. Foto: Jerzy Bydliński/Archiwum Sportu.

Rozczarowanie przeżyli sympatycy Zagłębia w trzecim podejściu swojej drużyny w europejskich pucharach. Ich przeciwnikiem był co prawda aktualny wicemistrz Szwecji i zdobywca pucharu, ale drużyna mało znana, z niewielkiej miejscowości. Nadzieje były tym bardziej optymistyczne, iż w przeszłości sosnowieccy piłkarze osiągali korzystne rezultaty w Pucharze Lata z innymi szwedzkimi klubami. Mecz dla gospodarzy zaczął się zupełnie dobrze. Żywiołowo dopingowani przez publiczność Sosnowiczanie z miejsca ruszyli do ataku i stworzyli kilka groźnych akcji. Do centry Kowalczyka w 15 min. wyskoczył Andrzej Jarosik i głową uzyskał prowadzenie.

Napór Zagłębia trwał nadal – w krótkim odstępie czasu dwóch doskonałych okazji na podwyższenie rezultatu nie wykorzystali Gałeczka i Ambroży. Szwedzka drużyna w tym czasie nastawiła się na obronę bramki Blomberga nawet w ośmiu zawodników. Piłkarze Zagłębia atakowali prawie całym zespołem, zostawiając w tyle osamotnionego Bazana, zapominając zupełnie o obronie. To się srodze zemściło w 30 minucie, gdy pozostawiony zupełnie bez opieki Roland Sandberg wykorzystał podanie A. Anderssona i doprowadził do wyrównania. Zagłębiacy natychmiast ruszyli do szturmu, ale Kowalczyk i Jarosik nie wykorzystali dogodnych okazji.

Puchar Zdobywców Pucharów: Zagłębie – Atvidabergs FF 3:4 (15 IX 1971). Wiesław Ambroży (pierwszy z prawej) atakuje piłkę, którą ma już w dłoniach bramkarz Szwedów Ulf Blomberg. Foto: Jerzy Bydliński/Archiwum Sportu

Po przerwie polscy zawodnicy znowu ruszyli do generalnego ataku, niestety nie wyciągając wniosków z błędów defensywnych z pierwszej części meczu. W 47 min. ponownie Sandberg (najlepszy zawodnik tego dnia) zanotował celne trafienie i pokonał Urbańskiego. Wprawdzie bardzo szybko Władysław Gzel wyrównał stan meczu, ale zagłębiowska obrona nadal nie stanowiła monolitu. Dostrzegli to goście, zaczęli śmielej atakować i dwukrotnie potrafili skutecznie zakończyć swoje szybkie akcje. W rolach głównych wystąpiły późniejsze gwiazdy reprezentacji Szwecji – błyskotliwy Conny Torstensson i rosły dziewiętnastolatek Ralf Edstrom. W końcowych minutach rozmiary porażki zmniejszył Józef Gałeczka. Potop szwedzki został w Sosnowcu zapamiętany na długo…

Puchar Zdobywców Pucharów: Zagłębie – Atvidabergs FF 3:4 (15 IX 1971). Józef Gałeczka (w środku) w asyście dwóch szwedzkich obrońców szarżuje na bramkę Atvidabergu. Foto: Jerzy Bydliński/Archiwum Sportu

Obecny na meczu selekcjoner polskiej reprezentacji Kazimierz Górski surowo ocenił występ sosnowieckiej jedenastki: – „Tak nie można grać w Pucharze Europy. Gdy strzela się przeciwnikowi trzy gole, nie można w tym czasie tracić czterech. Po raz pierwszy widziałem tak słabo grających defensorow Zagłębia”.

Natomiast trener Ferenc Farsang nie tracił nadziei licząc, że w rewanżu role się odwrócą i Zagłębie będzie kontratakować.

1971/72 – I runda
15 IX 1971 Zagłębie – Atvidabergs FF 3:4 (1:1)
Stadion Ludowy, widzów 15.000, sędzia Stanew (Bułgaria)
1:0 – Jarosik 15’, 1:1 – Sandberg 30’, 1:2 – Sandberg 47’, 2:2 – Gzel 50’, 2:3 – Torstensson 62’, 2:4 – Edstrom 71’, 3:4 – Gałeczka 82’
Skład Zagłębia: Urbański – Leszczyński, Bazan, Czerniak (46’ Pielok), E. Szmidt – Seweryn, Gzel,
Kowalczyk – Gałeczka, Jarosik, Ambroży. Trener: Ferenc Farsang

Rewanż w Szwecji

Bardzo poważnie kierownictwo zagłębiowskiego klubu potraktowało przygotowania do rewanżowego spotkania. Przełożono przypadający na sobotę 25 września mecz Pucharu Polski z Chojniczanką w Chojnicach. W tym czasie sosnowiecka ekipa rejsowym samolotem udała się do Szczecina. Tam czekał już autokar KWK „Niwka – Modrzejów”, którym pojechano do Świnoujścia na krótkie zgrupowanie. Stamtąd w poniedziałek nastąpił wyjazd na polski prom do szwedzkiego portu Ystadt. Po ośmiu godzinach rejsu, nocleg w hotelu i we wtorkowy poranek podroż do oddalonego o ok. 500 km Atvidabergu. Po przyjeździe, wieczorem trening o godz. 19 przy sztucznym świetle na kameralnym stadionie Kopparvallen z widownią na ok. 8000 miejsc.

Puchar Zdobywców Pucharów: Zagłębie – Atvidabergs FF 3:4 (15 IX 1971). Andrzej Jarosik zdobywa głową pierwszą bramkę dla Sosnowiczan. Obok z nr 8 szykujący się do wyskoku Józef Gałeczka. Foto: Jerzy Bydliński/Archiwum Sportu

Nazajutrz, o tej samej porze rozpoczął się mecz. Specjalny wysłannik Trybuny Robotniczej red. Jerzy Wykrota tak zaczynał swoją relację:

– „Polacy rozpoczęli znakomicie. W pierwszych 10 minutach grali popisowo, opanowali bez reszty boisko, spychając rywala do defensywy. W 7 minucie głęboko w polu piłkę uzyskał lewy obrońca Rudy, przerzucił ją do Leszczyńskiego, który długim podaniem uruchomił Ambrożego. Ten uciekł po skrzydle i podał do środka. Jarosik miał czas zatrzymać piłkę i z 5 m ulokował ją w prawym rogu bramki. Szwedzki bramkarz nawet nie drgnął”.

Ostatecznie Zagłębie zremisowało w Szwecji z Atvidabergiem 1:1, po wyrównującym golu Andersa Ljundberga. O tym, że odpadliśmy z bardzo dobrą drużyną świadczy fakt, że w następnej rundzie Szwedzi poradzili sobie ze słynną angielską Chelsea (po dwóch remisach: 0:0 u siebie i 1:1 w Londynie). Dopiero w III rundzie uznali wyższość Dynama Berlin. W latach następnych (1972 i 1973) piłkarze Atvidabergu zdobyli dwukrotnie mistrzostwo swojego kraju! Ponadto w meczach z Zagłębiem występowało aż sześciu zawodników, którzy w przyszłości reprezentować będą Szwecję na Mistrzostwach Świata w 1974 roku. Byli to obrońcy Karlsson i Olsson, pomocnik Augustsson oraz doborowy tercet napastników Sandberg, Edstrom i Torstensson.

29 IX 1971 Atvidabergs FF – Zagłębie Sosnowiec 1:1 (1:1)
Stadion Kopparvallen, widzow 3000, sędzia Rasmussen (Dania)
0:1 – Jarosik 7’, 1:1 – Ljundberg 15’
Skład Zagłębia: Urbański – Leszczyński, Bazan, E. Szmidt, Rudy – Seweryn, Gzel, Kowalczyk – Gałeczka, Jarosik, Ambroży. Trener: Ferenc Farsang